Lokale heffingen

In de tabel hieronder zijn de geraamde opbrengsten voor 2019 vergeleken met de werkelijke opbrengsten van 2020.

* de precariobelasting is inclusief een bedrag van € 7.529.062 aan precariobelasting voor netwerkbeheerders.

Compensatie Rijk
De gederfde inkomsten van belastingen en leges worden gecompenseerd door het Rijk. Het gaat om de parkeerbelastingen, leges evenementen, precariobelasting, toeristenbelasting en marktgelden. Een deel van de compensatie (€ 1.300.000) hebben we reeds via de algemene uitkering ontvangen en een deel van de compensatie gaan wij nog ontvangen. Het Rijk zal deze vaststellen aan de hand van de jaarresultaten van de gemeente.

Onroerende- zaakbelasting (OZB)
De OZB is berekend naar een percentage van de waarde van de onroerende zaak. De WOZ-waarden per 1 januari 2019 waren bepalend voor het belastingjaar 2020. In 2020 zijn voor alle onroerende zaken binnen de gemeentegrenzen nieuwe WOZ-beschikkingen afgegeven die het hele jaar 2020 geldig waren. Uitgangspunt voor de berekening van de tarieven OZB is dat we de opbrengst indexeren op basis van inflatie en rekening houden met volume ontwikkelingen.

Gelet op onze nijpende financiële positie en na alle ombuigingen binnen de beleidsprogramma's is de OZB woningen aanslag boven trendmatig, met extra 5,7% verhoogd. Dit betekende een stijging van de ozb aanslag woningen van 7,2%. De OZB aanslag van niet-woningen was in 2020 verhoogd met de macronorm, 4% inclusief inflatie. In de meerjarenbegroting is vanaf 2021 voor de OZB aanslag van woningen en niet-woningen weer uitgegaan van een jaarlijkse verhoging met inflatie.

De OZB opbrengst woningen was in 2020 €175.000 lager dan geraamd. Er is meer verminderd en er was minder areaal dan begroot (€ 25.000). Het effect van Corona is ook meegenomen en betekent dat er nog uitstel van betaling is verleend en het percentage oninbaar hoger is uitgevallen dan verwacht. Dit effect is echter gering.  

Bij de OZB niet-woningen hebben we een lagere opbrengst van €509.000. Het aantal verminderingen als gevolg van bezwaar en beroep is meer  (€ 436.000) dan wij in onze prognose hebben meegenomen en was er meer leegstand (€ 80.000) dan geprognosticeerd. Bij zowel de woningen als de niet-woningen hebben we bij de begroting 2021 rekening gehouden met de  afwijkingen als gevolg van areaal en verminderingen.

Macronorm wordt benchmark
In 2019 werd de macronorm, de norm voor de totale opbrengsten OZB in Nederland, voor de laatste keer toegepast. In de plaats van deze norm komt een benchmark, waarin de ontwikkeling van de OZB, de riool- en afvalstoffenheffing wordt weergegeven. Het resultaat van de benchmark vindt u hier.

Woningtarief voor dorpshuizen, sportaccomodaties en algemeen nut instellingen
Sinds 1 januari 2019 kan voor bepaalde niet-woningen een apart tarief in de verordening onroerende zaakbelastingen opgenomen worden. Het gaat hier om dorpshuizen, sportaccommodaties en andere sociale instellingen. De wet is gewijzigd als gevolg van het aangenomen amendement Omtzigt. De wettekst wijkt af van de toelichting in het amendement. De reikwijdte van de wettekst is daardoor onduidelijk. Op advies van de VNG is daarom gewacht om gebruik te maken van deze mogelijkheid totdat de wetgever de wet wijzigt.
In de brief van 303 november 2020 aan de Tweede Kamer betreffende dit onderwerp schrijft Minister Ollongren dat zij tot de conclusie is gekomen dat de huidige wettelijke bepaling voor gemeenten niet toepasbaar is en is bereid een onderzoek te starten. De keuze is echter voorbehouden aan het nieuwe kabinet. De brief van minister Ollongren leest u hier.

Van m3 naar m2
De Waarderingskamer heeft in 2016 besloten om met een overgangstermijn van 5 jaar alle gemeenten en uitvoeringsorganisaties de woningen verplicht te laten taxeren op basis van de gebruiksoppervlakte. Op deze manier sluit de waardering dichter aan bij de markt. Tribuut gaat, in samenwerking met de gemeentelijke BAG afdelingen, de omzetting voor de gemeente Apeldoorn uitvoeren.
De wijziging wordt bij de aanslag van 2022 doorgevoerd.

Rioolheffing
Naast de zorg voor inzameling en transport van afvalwater hebben gemeenten ook een regenwaterzorgplicht en een duidelijke rol als regisseur bij de aanpak van grondwaterproblemen. De kosten die hiervoor worden gemaakt, worden met de rioolheffing verhaald op gebruikers van woningen en niet-woningen. De aanslagen rioolheffing zijn berekend naar een percentage van de waarde van de onroerende zaak. De gemiddelde aanslag rioolheffing ging in 2020 omhoog met 1,5%. De tarieven voor de rioolopbrengsten worden berekend op basis van de OZB waarde van het onroerend goed (particuliere woning of bedrijfspand). Omdat de werkelijke waarde van de onroerende goederen in Apeldoorn lager was dan het voor de MPB 2020 berekende waarde, waren in 2020 de werkelijke rioolopbrengsten lager dan begrote opbrengsten. Het verschil in waarde was vooral groot bij de bedrijfspanden. In totaal hadden we bijna € 300.000 minder baten.

Afvalstoffenheffing
De afvalstoffenheffing bestaat uit een vast en een variabel gedeelte. Elk huishouden is het vaste gedeelte verschuldigd. Het variabele deel wordt berekend op basis van het aantal aanbiedingen restafval. Het vaste gedeelte bestaat uit één tarief per huishouden, ongeacht de omvang van dat huishouden. Het variabel gedeelte gaat uit van het aantal liters inhoud per aanbiedmiddel, waarbij ervan wordt uitgegaan dat bij elke aanbieding de vullingsgraad 100% is. De uitvoering van inzameling en afvoer van afval wordt uitgevoerd door Circulus-Berkel BV.
De financiële uitkomst voor 2020 voor afval laat een voordeel zien. Het gaat daarbij niet alleen om voordelige resultaten in 2020, maar ook om incidentele meevallers uit de jaren vóór 2020. Voor een nadere onderbouwing verwijzen wij u naar de financiële verschillen verklaring bij de lasten en baten.

• Parkeerbelastingen

De opbrengst parkeerbelastingen is € 2.004.000 lager dan begroot. Het nadeel is geheel toe te schrijven aan de maatregelen die zijn genomen ter bestrijding van Corona zoals het sluiten van de parkeergarages op zaterdag (tijdens de tweede lockdown) en het sluiten van de winkels in de binnenstad.

• Precariobelasting

Precariobelasting wordt geheven voor het gebruik van gemeentegrond. Hieronder valt niet alleen het plaatsen van containers langs- of op de openbare weg, maar bijvoorbeeld ook lichtbakken aan winkels die boven gemeentegrond hangen. Precariobelasting is een ongebonden belasting, waarbij de gemeente volledige vrijheid heeft in de vaststelling van de hoogte van de tarieven.
De tarieven voor de precariobelasting zijn met 1,5% verhoogd met uitzondering van de tarieven voor kabels en leidingen.

De opbrengst van de precariobelasting is € 325.000 lager dan begroot. Uw raad heeft in januari 2021 besloten om voor 2020 geen precariobelasting terrassen op te leggen zodat naar verwachting een bedrag van € 150.000 niet opgelegd zal worden. Het overige verschil wordt verklaard door een lagere aanslag van TenneT en nog op te leggen aanslagen.

• Hondenbelasting

 De tarieven 2020 zijn geïndexeerd met 1,5%. Er is sprake van een nadeel van € 14.000.

• Toeristenbelasting

Voor de toeristenbelasting heeft uw raad in november 2016 besloten de tarieven met ingang van 1 januari 2017 voor vier jaar telkens te verhogen met 5%, naast de jaarlijkse correctie op basis van het consumentenindex cijfer. Het tarief voor de categorie hotels en pensions met drie sterren en hoger is in 2017 bevroren en besloten is dit tarief per 1 januari 2018 mee te laten lopen in de jaarlijkse verhoging. Het consumentenprijsindex cijfer van juni is 1,6%. De index voor 2020 bedroeg dus 6,6%
De opbrengst toeristenbelasting valt € 907.000 lager uit dan begroot. Dit komt door het afboeken van oninbare bedragen van voorgaande jaren (€ 60.000). Tevens verwachten wij een minderopbrengst van
€ 847.000 door minder overnachtingen als gevolg van de Coronamaatregelen.

• Reclamebelasting

Voor het jaar 2020 zijn we uitgegaan van een indexatie van 1,5%.
De opbrengst van de reclamebelasting wordt normaliter, na aftrek van de gemeentelijke in- en uitvoeringskosten, als subsidie beschikbaar gesteld aan de stichting Centrum Management Apeldoorn. In januari 2021 heeft uw raad echter besloten voor 2020 geen reclamebelasting te heffen waardoor er ook geen sprake is van een opbrengst reclamebelasting voor 2020.

• Marktgelden

De tarieven zijn in 2020 verhoogd met 2,6%. Door de teruggelopen bezetting van de markt als gevolg van de corona maatregelen zijn de opbrengsten marktgelden met € 50.000 gedaald.

• Begraafplaatsrechten

De tarieven van de begraafplaatsenrechten zijn per 2020 gemiddeld verhoogd met 2,6% ten opzichte van vorig jaar. De baten met betrekking tot de begraafplaatsen zijn in 2020 lager uitgevallen dan begroot. In aantallen zijn er meer begravingen en bijzettingen geweest dan in 2019. De lagere baat is te verklaren doordat er goedkopere graven zijn uitgegeven. Per saldo is er een onttrekking geweest uit de voorziening begraafplaatsen van €50.000. De voorziening kent nu een positief saldo van € 633.132.
 

• Leges en rechten

De verschillende leges en rechten die worden geheven zijn in principe verhoogd met 2,6%. Bij de vaststelling van een aantal tarieven is rekening gehouden met wettelijk vastgestelde tarieven zoals voor paspoorten en rijbewijzen. De kostendekkendheid van de leges is nagenoeg gelijk dan begroot.  
Bij de leges burgerzaken is er sprake van een minderopbrengst van € 420.000 vanwege minder rijbewijzen, paspoorten en verklaringen maar voor deze diensten zijn ook minder (variabele kosten) uitgegeven dan begroot.

De opbrengst van de leges vergunningen publiek domein (o.a. winkeltijden, kansspelen, horeca en evenementen) blijft achter bij de begroting. Deze minderopbrengst van € 100.000 zorgt ervoor dat de kostendekkendheid van deze vergunningen ook lager is dan begroot. De oorzaak hiervan is:

• minder vergunningen verleend bij de meest voorkomende vergunningen (evenementen, standplaatsen, drank en horeca en terrassen) door Corona.

• Omgevingsvergunning activiteit bouwen

We hebben in 2020 voor € 660.000 minder aan leges ontvangen.
De opbrengsten zijn lager dan verwacht, omdat het aantal vergunningsaanvragen met een hoge bouwsom minder waren. Zoals hierboven gezegd is er sprake van “kruissubsidiering”, grote projecten zijn meer dan kostendekkend, kleine projecten zijn niet kostendekkend. In 2020 is naast het verminderende aantal grote projecten ook minder bouwaanvragen ingediend  hetgeen een lagere legesopbrengst met zich mee heeft gebracht. Overigens zegt het aantal bouwaanvragen en de hoogte van de bouwsom weinig over de complexiteit van die aanvragen. Per saldo onttrekken we € 723.000 uit de voorziening leges omgevingsvergunning. Deze komt hiermee op een totaal bedrag van ruim € 2 miljoen.